เลิกจ้างระหว่างทดลองงาน อยู่ดีๆ ก็โดนให้ออกในระหว่างทดลองงานมาได้ 1 เดือน ทางนายจ้างมาบอกว่าเดือนหน้าไม่ต้องมาทำงานแล้ว แบบนี้เราจะได้ค่าชดเชยหรือไม่?
อยากทราบว่า ถ้าหากเราโดนไล่ออกหรือปฏิเสธการจ้างงานต่อ โดยที่ไม่เคยได้ทราบล่วงหน้ามาก่อน ถามถึงสาเหตุการไล่ออกก็บอกแบบไม่ชัดเจน ทางฝ่ายบุคคลก็บอกว่า”ไม่ทราบเหตุผล แต่น้องไม่ได้ไปต่อ” แบบนี้ นายจ้างเขาทำถูกหรือผิด?
การทดลองงาน คือ การที่นายจ้างหรือบริษัทได้ตกลงรับลูกจ้างหรือพนักงานเข้าทำงานแล้วแต่จำเป็นต้องมีระยะเวลาทดลองงาน หรือ Probationary Period เพื่อพิสูจน์ว่าลูกจ้างมีความรู้ มีความสามารถ และมีทักษะการทำงานในตำแหน่งนั้นๆ ได้จริงหรือเปล่า รวมถึงลูกจ้างสามารถปรับตัวเข้ากับกฎระเบียบ สภาพแวดล้อม วัฒนธรรมองค์กร และเพื่อนร่วมงาน ได้ไหม?
หากลูกจ้างสามารถปฏิบัติตนจนผ่านเกณฑ์มาตรฐานที่บริษัทหรือนายจ้างกำหนด ภายใน ระยะเวลาทดลองงาน หรือ Probationary Period ก็จะบรรจุเป็นลูกจ้างหรือพนักงานบริษัทในทันที
ในเรื่องของระยะเวลาการทดลองงานนั้น ในทางกฎหมายแรงงานไม่ได้มีข้อบังคับเกี่ยวกับระยะเวลาเอาไว้ชัดเจน ผลที่ตามมาก็คือ นายจ้างหรือบริษัท มีสิทธิ์ที่จะกำหนดระยะเวลาการทดลองงานได้ด้วยตนเอง และจะกำหนดให้นานเท่าไรก็ได้ ขึ้นอยู่กับข้อตกลงระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง โดยเงื่อนไขการทดลองงานนี้ จะตกลงกันก่อนเริ่มงานจริง หรือ หลังเริ่มงานก็ได้ ซึ่งโดยมากหลายบริษัทก็มีการกำหนดระยะเวลาทดลองงานเอาไว้คือ 90-120 วัน แต่ก็มีในบางกรณีที่ อาจจะมีการขยายระยะเวลาทดลองงานออกไปอีกก็ได้
ลูกจ้าง หรือ พนักงาน สามารถถูกเลิกจ้างได้ในช่วงทดลองงาน โดยแบ่งออกเป็น 2 เงื่อนไข ดังต่อไปนี้ คือ
กรณีที่ 1 : เลิกจ้างโดยไม่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้า เกิดขึ้นได้ในกรณีที่ลูกจ้างได้กระทำผิดอย่างใดอย่างหนึ่งตามมาตรา 119 ดังนี้
หากความผิดที่เกิดขึ้นเข้าข่ายตามข้างต้น ไม่ว่าลูกจ้างจะทดลองงานครบหรือไม่ครบ 120 วัน ก็ไม่จำเป็นต้องจ่ายค่าชดเชยแก่ลูกจ้าง
ดังนั้น ถ้าเราผ่านช่วงทดลองงานตั้งแต่ 120 วันขึ้นไปแล้ว แต่บริษัทต้องการเลิกจ้างโดยเราไม่มีความผิดใดๆ ตามมาตรา 119 บริษัทจะต้องจ่ายค่าชดเชยให้แก่ลูกจ้างเช่นเดียวกับลูกจ้างปกติ อ้างอิงตามข้อบังคับมาตรา 118 ของ พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน โดยในกรณีทำงานติดต่อกันครบ 120 วัน แต่ไม่ถึง 1 ปี จะได้รับค่าชดเชยเท่ากับค่าจ้างอัตราสุดท้าย 30 วัน
ยกตัวอย่างเช่น ลูกจ้างได้รับค่าจ้าง 25,000 บาทต่อเดือน เมื่อลูกจ้างทำงานครบ 120 วัน (ผ่านทดลองงานแล้ว) แต่นายจ้างมาบอกเลิกจ้างโดยไม่แจ้งเขาล่วงหน้าก่อน 1 เดือน ดังนั้น จำนวนเงินทั้งหมดที่นายจ้างต้องจ่ายให้แก่ลูกจ้างก็คือ เงินเดือนงวดสุดท้าย 25,000 บาท + เงินชดเชย 25,000 บาท + เงินค่าตกใจ (ส่วนนี้จะเป็นตามที่แต่บริษัทกำหนดหรือเห็นสมควร)
กรณีที่ 2 : เลิกจ้างต้องบอกกล่าวล่วงหน้า เพราะการที่ลูกจ้างไม่ผ่านการทดลองงาน ไม่ว่าจะเป็นสาเหตุที่มาจากเรื่องของผลงาน คุณสมบัติ หรือความประพฤติไม่ผ่านตามเกณฑ์ที่กำหนด โดยลูกจ้างยังมีอายุงานไม่ครบ 120 วัน ในกรณีนี้นายจ้างไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย
ดังนั้น ถ้าหากเราถูกเลิกจ้างในระหว่างทดลองงาน โดยทางหัวหน้าหรือฝ่ายบุคคลไม่ได้บอกกล่าวเราล่วงหน้าก่อนหนึ่งงวดค่าจ้าง เราก็มีสิทธิ์ที่จะได้เงินแทน “ค่าบอกกล่าวล่วงหน้า” โดยนับจากระยะเวลาการทำงาน ตั้งแต่วันที่เราเข้าทำงานมาเป็นลูกจ้าง จนถึงวันที่เราถูกเลิกจ้าง เพื่อมาคำนวณเป็นฐานในการจ่ายค่าชดเชย
อ้างอิงข้อมูลจากสำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานกรุงเทพมหานคร
“ถ้าเหตุแห่งการไม่ผ่านการทดลองงานเกิดจากการหย่อนสมรรถภาพในการทำงาน สามารถเลิกจ้างได้ เป็นการเลิกจ้างที่เป็นธรรม แต่หลักฐานต้องแน่น”
แต่ถ้าหากการไม่ผ่านการทดลองงานไม่มีเหตุผลประกอบ หรือ เกิดจากการกลั่นแกล้ง หรือ เกิดจากความมีอคติ ก็อาจจะเข้าข่ายเป็นการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม ลูกจ้างสามารถฟ้องคดีต่อศาลแรงงาน ซึ่งถ้าหากศาลเห็นว่าเป็นการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม ศาลก็อาจกำหนดค่าเสียหายให้ หรืออาจสั่งให้รับลูกจ้างกลับเข้าทำงานได้เช่นกัน
บทความโดย : Link